Het klinkt mij zo logisch in de oren

“woensdag gehaktdag”

Een uitspraak die ik vaak heb gehoord. Laatst zei ik ‘m weer en toen kreeg ik de vraag van mijn zoontje waarom dit nu was. Eerlijk gezegd, wist ik dit antwoord niet gelijk. Dus na een zoektocht heb ik in dit artikel een zo goed mogelijk antwoord proberen te verwoorden.

Tot ver in de 20e eeuw was vlees een luxe die voor veel mensen beperkt bleef tot de zondag. Halverwege de week was er dan ‘woensdag gehaktdag’, vanwege de beschikbaarheid van (goedkoop) gehakt op deze dag.

De term ‘Woensdag, gehaktdag’ komt uit 1949. Het Nederlandse slagersvak had een prijsvraag uitgeschreven voor een slogan, de winnaar bedacht de korte, pakkende zin ‘Woensdag, gehaktdag’. Hij won daarmee maar liefst 25 gulden, wat nu gelijk staat aan zo’n €75. In de jaren ’60 werd de slogan opgepikt door de reclamewereld, en zo is ‘Woensdag, gehaktdag’ ook vandaag de dag nog een begrip.

Woensdag is van oudsher de traditionele gehaktdag. De slager startte zijn werkweek, op maandag, altijd met het slachten van dieren. Op dinsdag werden vervolgens de karkassen uitgebeend en opgedeeld in verschillende karbonades, speklappen en riblappen. Bij dat snijwerk bleef er altijd wat restvlees over. Ook werden stukken van minder courante delen gebruikt, zoals de varkensschouder en flanken van de koe. Dat ging dan op woensdag de gehaktmolen in en werd verkocht als gehakt.

De slager slachtte vroeger zelf, dit gebeurt nu velen malen minder. Nu wordt er in moderne grote slachthuizen en/of bij enkele moderne slagerijen geslacht. Het slachten is gebonden aan strenge regels op het gebied van hygiëne en dierenwelzijn. De regels zijn zo aangescherpt dat alleen van oudsher nog slachtende slagers dit nog steeds doen.

Deze “Woensdag gehaktdag” is ook de populaire naam geworden van Verantwoordingsdag op de derde woensdag in mei. Op deze dag legen de ministeries verantwoording af over het beleid en de financiën van het voorgaande jaar. De publicatie van het verslag van de Algemene Rekenkamer van de controles op deze jaarverslagen zijn op dezelfde dag. Op deze dag wordt bekend of ons geld het afgelopen jaar wel rechtmatig en doelmatig is besteed. Wat eigenlijk de belangrijkste dag is in het politieke jaar is, maar waar veel minder aandacht aan wordt besteed dan de derde dinsdag van september “prinsjesdag”. Iets waar ik tot nu toe helemaal niet zo bij stil had gestaan.

Hopelijk ben je zo wat wijzer geworden over “Woensdag gehaktdag”!

Groetjes Laura